اپیزود چهار

سارا: اینجا لانه‌ی خرگوشه.

ما برگشتیم تا توی یه قسمت دیگه از این پادکست سفری به لانه‌ی خرگوش داشته باشیم. این قسمت چهارم از این پادکسته. من سارا، همراه ضیا، میزبان شما در این پادکست هستیم. موضوع این هفته‌ی پادکست لانه‌ی خرگوش، لایتنینگ و توییتر.

عنوان این هفته جالبه. یه تکنولوژی و شبکه‌ی اجتماعی. ضیا این دو تا چطوری به همدیگه مرتبط میشند؟

ضیا: شاید بشه گفت بیت‌کوین این دو تا رو به هم مرتبط می‌کنه. به نظرم اول یه مختصر بگیم که لایتنینگ چیه و به چه دردی می‌خوره.

سارا: خب لایتنینگ یه تکنولوژیه. دقیق‌تر اگه بخوام بگم یه تکنولوژی برای بیت‌کوینه که باعث میشه بتونیم بیت‌کوین رو خیلی سریع‌تر و خیلی ارزون‌تر استفاده کنیم. استفاده از لایتنینگ برای پرداخت‌ها و خصوصا پرداخت‌های خرد و روزمره یه جور ارتقا برای سیستم پولی آزاد بیت‌کوینه.

آدما وقتی بخوان بیت‌کوین رو برای تراکنش‌های روزمره استفاده کنند شاید برای پرداخت بیت‌کوین 10 دقیقه یا یک ساعت منتظر می‌موندند یا شاید بعضی وقت‌ها کارمزد تراکنش زیادی پرداخت می‌کردند. خب این وضعیت خیلی برای استفاده و خریدهای روزمره مناسب نبود. برای همین از حدودا سال 2013 خیلی از توسعه دهنده‌ها توی دنیای بیت‌کوین به این فکر کردند که یه تکنولوژی‌هایی رو بسازیم که بدون اینکه شبکه‌ی بیت‌کوین رو شلوغ کنیم، تراکنش انجام بدیم.

یکی از این راهکارها شد همین شبکه‌ی لایتنینگ. این شبکه رو با آلت‌کوین‌ها و توکن‌ها و اینجور چیزها اشتباه نکنید. لایتنینگ یه روش شخص به شخص برای انتقال بیت‌کوینه. از خودش کوین یا توکن نداره.

این شبکه سال شروع به کارش هم سال 2018 بود و اولین بار اون موقع راه اندازی شد. با اینکه هنوز در حال توسعه‌ی مستمره ولی تا امروز خیلی پیشرفت کرده و کم کم داره همه جا فراگیر میشه.

ضیا: دقیقا درسته. الان به قدری فراگیر شده که حتی به شبکه‌ی اجتماعی توییتر هم گزینه‌ی پرداخت لایتنینگ اضافه شده. هیچوقت چند سال پیش من فکرش رو نمی‌کردم که یه زمانی پرداخت بیت‌کوین به هر نحوی به یه شبکه‌ی اجتماعی اضافه بشه. چقدر زود گذشت واقعا.

یه ماه پیش بود که اولین بار یه سری اسکرین شات افشا شد از این ماجرای توییتر. به نظر می‌رسید که تیم توییتر در حال کار روی اضافه کردن پرداخت‌های بیت‌کوینی بودند اون موقع. بعد هفته‌ی پیش به شکل خیلی غیرمنتظره‌ای از تیم محصول توییتر اعلام کردند که قابلیت پرداخت بیت‌کوین به صورت آدرس بیت‌کوینی و به صورت لایتنینگی، به توییتر اضافه شده. بعد کاربرهای ios یعنی اپ توییتر روی آیفون و این‌ها، اولین اشخاصی هستند که این قابلیت براشون اضافه شده.

قابلیت‌هاش هم خیلی ساده هستند ها. دو روش برای این کار کلا گذاشتند. یکی اینکه آدرس بیت‌کوین رو می‌تونید بذارید و هر کسی می‌تونه کلیک روی علامت پرداخت توی اکانت توییترتون و آدرس بیت‌کوین شما رو کپی می‌کنه و می‌تونه به شما پرداخت کنه.

روش دوم با لایتنینگه که یه مقدار شرایط و محدودیت زیاد داره. مثلا برای دریافت باید یه سرویس واسطی مثل شرکت Strike رو متصل کنید به توییتر. این یعنی اینکه از شرکت Strike باید خدمات بگیرید. برای اینکه قابلیت دریافت لایتنینگی رو بخوایم فعال کنیم یعنی وابسته به این شرکت Strike هستید. شرکت Strike هم فعلا فقط به کاربرای آمریکا و کاربرای کشور السالوادور خدمات میده.

ولی برای پرداخت‌ها هر کسی با هر کیف پولی می‌تونه پرداخت انجام بده. تازه جک دورسی هم، مدیر عامل توییتر، توی یه توییت به Alex Gladstein از موسسه‌ی Alex Gladstein گفته که شرکت‌های دیگه‌ای به جز Strike هم برای جاهای دیگه‌ی دنیا اضافه میشند در آینده. ولی خب شک دارم که کاربرای ایرانی امکان اضافه کردن این قابلیت رو تو توییتر بتونن فعال کنند در آینده یا نه.

حالا مهم هم نیستش‌ها. شما می‌تونید یه لینک ساده توی بیو بذارید و از اون لینک دریافت لایتنینگی‌تون رو انجام بدید. من خودم سال‌هاست که اینطوری توی توییتر دونیشن دریافت می‌کنم و دارم با لایتنینگ دونیشن‌هام رو می‌گیرم.

یه بار هم حتی یه چیز باحال واسم اتفاق افتاد که سال 2019 یه نفر به من معادل 150 دلار بیت‌کوین فرستاد. هیچ وقت هم نفهمیدم کی بود که این کار رو کرد. خیلی جالب بود این.

سارا: دقیقا این همون چیزیه که بیت‌کوین رو جذاب می‌کنه. محدودیت یا مانعی برای استفاده از اون وجود نداره. از قبل میشد به نحوی پرداخت‌های بیت‌کوینی رو انجام داد توی توییتر. الان صرفا توییتر اون رو پذیرفته و قدم اول رو برداشته بین شرکت‌های فوق‌العاده بزرگ دنیا.

توییتر با چند صد میلیون کاربر یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شبکه‌های اجتماعی جهان و یکی از مراکز اصلی به اشتراک‌گذاری اطلاعاته و اینکه پرداخت‌های بیت‌کوینی به اون اضافه شده پتانسیل و توانایی بیت‌کوین رو لایتنینگ برای استفاده‌ی صدها میلیون کاربر رو داره نشون میده.

البته الان که فعلا زوده اما توی ماه‌ها یا سال‌های آینده توییتر میتونه یه آزمایش خوب برای نشون دادن پتانسیل بیت‌کوین باشه و می‌تونه تاثیرات دیگه‌ای هم داشته باشه.

پذیرش بیت‌کوین بین کاربران توییتر از همه جای دنیا و به دنبال اون بین عامه‌ی مردم رو افزایش میده و حتی می‌تونه باعث رشد و توسعه‌ی بیت‌کوین و خصوصا لایتنینگ بشه. تیم‌های بیشتری روی توسعه‌ی لایتنینگ متمرکز میشن. قابلیت‌های بیشتر و تکنولوژی اون بهتر می‌تونه بشه.

ضیا: دقیقا اینطوریه که میگی. به نظر من حتی رو فضای بیزینس‌ها هم می‌تونه تاثیر جدی بذاره. بذار توضیح بدم چطور.

رشد و پذیرش خیلی از تکنولوژی‌ها این طوری بوده که آهسته آهسته و به تدریج حرکت می‌کردند اما یکدفعه منفجر شدند و شدیدا استقبال ازشون زیاد شده. اینترنت اینطور بوده. شبکه‌های اجتماعی و خیلی چیزهای دیگه هم اینطور بوده. اینجا هم چندتا دلیلی می‌تونم بیارم که چرا ورود شرکت‌های بزرگ و بیزینس‌ها و این‌ها، می‌تونه باعث رشد فضای کارآفرینی بیزینس‌ها بشه و شاید باعث یکی از اون رشد‌های انفجاری هم بشه.

دلیل اولی که به ذهنم می‌رسه اینه که بعضی شرکت‌ها با دیدن این حرکت توییتر ممکنه به اصطلاح فومو بشند. یعنی نگرانی عقب موندن از فضا و اکوسیستم رو پیدا کنند. برای این که این حس عقب موندن رو نداشته باشند، اون‌ها هم سریع میرن به دنبال اضافه کردن بیت‌کوین. حالا چه بیت‌کوین بخرن یا چه اینکه به عنوان تکنولوژی و سیستم پرداخت ازش استفاده کنند.

یکی دیگه از چیز‌هایی که می‌تونه باعث رشد و پذیرش بیت‌کوین بین شرکت‌ها بشه اینه که اگه توییتر از اضافه کردن بیت‌کوین سودی ببره توی شرکتش و به نحوی شرکتش اینجا منتفع بشه، اون وقت یه میدان درآمدی جدیدی ایجاد میشه، مثل میدان گازی و میدان نفتی. که توییتر به تنهایی در حال استخراج سود ازش هست و کل سود اون میدان رو داره جذب می‌کنه.

توی چنین شرایطی بقیه‌ی کسب و کارها بیکار نمیشینند و اون‌ها هم وارد این میدون میشن که بتونن بخشی از سود رو ببرند. این یه روند کلاسیک و رایجه که توی بیزینس‌ها اتفاق میفته.

دلیل آخری که به ذهنم میرسه اینه که کسب و کارها می‌تونن از اول بودن توییر اینجا بهره ببرند. شاید فکر کنید که اول بودن معمولا واسه اونی که اوله خوبه نه واسه بقیه. اما نه، ما یه اصطلاحی داریم به نام second movement advantage یعنی مزیت دومی بودن. دومی سومی ... . همیشه اول بودن شاید مزیت نباشه. بعضی وقت‌ها دومی و سومی بودن یه مزیته. چرا؟ چون توییتر داره راه رو باز می‌کنه که بقیه‌ی بیزینس‌ها بتونن از طرح توسعه‌ای که بیت‌کوین داره انجام میده استفاده کنند.

از تجاربش می‌تونند استفاده کنند، چالش‌هایی که توییتر باهاشون دست و پنجه نرم می‌کنه رو از بیرون گود میشینن نگاه می‌کنند، مسائل قانونی رو توییتر میره حل می‌کنه، این‌ها باز هیچ کاری نمی‌کنند. بیزینس مدل و راه‌های درآمدیش رو توییتر طراحی می‌کنه و خیلی کارهای دیگه رو هم توییتر بیچاره این وسط انجام می‌ده. بعد که همه‌ی این کارها و سختی‌ها افتاد گردن توییتر، دیگه شرکت‌های دومی و سومی و دهمی و صدمی که بخوان وارد این ماجرا بشن، کارشون برای پذیرش بیت‌کوین خیلی راحت‌تره. کافیه فقط مدل توییر رو دنبال کنند. چیزهایی که توییتر انجام داده.

سارا: خب با این توضیحاتی که دادیم شاید به لایتنینگ علاقه پیدا کرده باشید. منابعی رو برای مطالعه در مورد لایتنینگ معرفی می‌کنیم.

اگه می‌خواین جزئیات و توضیحات مفصلی در مورد نحوه‌ی کارکرد شبکه‌ی لایتنینگ بدونید یا که نرم‌افزارهای مرتبط بهش و نحوه‌ی استفاده از اون رو یاد بگیرید، ویدیوهای آموزشی ضیا رو در موردش توی یوتیوب ببینید. به جز اون آموزش‌هایی هم در رابطه با لایتنینگ در وب سایت منابع فارسی بیت‌کوین هست که می‌تونید اونجا دانلود و استفاده کنید. لینک وب سایت منابع فارسی بیت‌کوین Bitcoind.me هست یعنی کلمه‌ی بیت‌کوین و حرف d، نقطه me. اگه هم خواستید لایتنینگ رو تست کنید و پرداختی انجام بدید، می‌تونید به لینک کوتاهی که برای حمایت مالی توی جزئیات پادکست قرار دادیم برید، روی گزینه‌ی لایتنینگ که یه علامت صاعقه داره کلیک کنید، کدی که نشون میده رو با کیف پول لایتنینگی‌تون اسکن کنید و این طوری به ما پرداخت لایتنینگی انجام بدید.

سارا: لانه‌ی خرگوش اول هر هفته منتشر می‌شه و می‌تونید از اسپاتیفای، انکر‌اف‌ام، کست‌باکس و پلتفرم‌های ‌استریمینگ دیگه اون رو دنبال کنید. جز اون، توی کانال تلگرام و یوتیوب ضیا صدر هم هر قسمت آپلود می‌شه. کافیه اسم لانه‌ی خرگوش رو به فارسی توی این پلتفرم‌ها سرچ کنید تا ما رو پیدا کنید. برای دسترسی مستقیم، همه‌ی پلتفرم‌های ما توی انکر قرار داره. فقط کافیه https://anchor.fm/RHJ رو تایپ کنید. ای ان سی اچ او آر دات اف ام اسلش آر اچ جی. صفحه‌ی پادکست ما رو فالو یا سابسکرایب کنید که از منتشر شدن قسمت‌های جدیدش مطلع بشین و بتونید اون رو دنبال کنید. اگه نظری یا پیشنهادی هم دارید می‌تونید با توییتر ضیا یا توی بخش‌های کامنت‌ پادکست با ما درمیون بذارید. فعلا تا هفته‌ی بعد و قسمت بعدی.