آیا مصرف برق بیت‌کوین منصفانه است؟

سوال: آیا برای مشکل محیط زیستی بیت‌کوین فکری شده یا اقدامی در دست انجام هست؟ مصرف بالای برق داره در حالی که ارزشی تولید نمیشه.

ضیا: اصولا خیلی چیزها در دنیا هستند که مصرف بالای برق دارند در حالی که ارزشی تولید نمی‌کنند مثلا صدا و سیمای ایران. کلی مصرف می‌کنه، هیچ ارزشی که تولید نمیکنه هیچ، آشغال هم هست. کسی شاکی نمیشه که چرا انقدر مصرف برقش بالاست.

یا مثلا طلا. کَش‌وَلیو نداره دیگه. آورده‌ی ارزشی نداره دیگه. خیلی یک سیستم کارآفرینی نیست. برای ذخیره استفاده میشه و پذیرفته هم هست.

یعنی می‌خوام بگم بحث تولید ارزش الزاما به این ربط نداره که مصرف انرژی رو بتونه توجیه کنه. این خیلی مهمه که تو ذهنتون داشته باشید که کلی چیزهای دیگه‌ی اینجوری هم هست. آثار هنری و فلان و خیلی چیزهای دیگه.

و اینکه ارزشی تولید نمیشه هم در رابطه باهاش خیلی بحث هست. ما الان یک چیزهایی رو داریم که در گذشته اصلا نداشتیم و الان بهشون دسترسی داریم. تراکنش‌های بدون مرز داریم. لایه‌های مختلفی داریم که روی بیت‌کوین می‌تونن تراکنش‌های جدیدی رو به دنیا معرفی کنند.

بعد یه سری نهادها رو حذف کردیم که اگر ما سیستم‌های پولی دیگه‌ای رو توی دنیا با بیت‌کوین مقایسه کنیم، مثلا بانک‌های مرکزی که سیستم پولی رو توی هر کشور مدیریت می‌کنند، اونا چقدر هزینه می‌کنند و اونا چقدر دارن مصرف می‌کنند. توی بیت‌کوین ما اون‌ها رو حذف کردیم و نداریمشون دیگه و ما باید مصرف اون‌ها رو بسنجیم ببینیم آیا اون‌ها هم مصرفشون معقولانه است نسبت به اون چیزی که دارن ارائه می‌کنند یا نه.

و در نهایت هم اینو بگم که مصرف برق یه چیزی نیست که بشه راحت سنجیدش و بیایم بگیم که مثلا کشور لیبی انقدر مصرف برق داره پس بیت‌کوین هم انقد مصرف برق داره پس یعنی چی به اندازه‌ی یه کشور مثلا ممکنه برق مصرف کنه.

این مقایسه‌ی صحیحی نیست. ما نمی‌تونیم مصرف برق یک چیزی رو با مصرف برق یه چیز دیگه از لحاظ اینکه چه ارزش و اهمیتی دارند مقایسه کنیم.

بعد تازه شاخص‌هاش هم قابل دستکاریه. این یعنی چی؟ مثلا آمار و ارقام یه چیزی رو به ما نشون نمیده. مثلا میگن که شبکه‌ی VISA تراکنش‌های بیشتری انجام میده. خب این مقایسه‌ی صحیحی نیست چون VISA بالاخره متمرکزه و فلان. ولی بیت‌کوین چیزهای جدیدی آورده که VISA نداره و ما نیاز داریم به این چیزهای جدید.

با این حال بیاین مقایسه‌اش کنیم. میگیم مثلا VISA 100 کیلو برق مصرف می‌کنه. حالا بیت‌کوین 200 کیلو برق مصرف میکنه. VISA دو هزار برابر بیشتر از بیت‌کوین می‌تونه تراکنش انجام بده. پس منطقی نیست که بیت‌کوین دو برابر VISA مصرف برق داشته باشه.

حالا من میتونم، یا هر کسی میتونه، تعداد زیادی نود لایتنینگ راه‌اندازی کنه، که مصرف برقی هم ندارند، صرفا روی کامپیوتر و سرورهایی که آلردی روشن هستند می‌تونند ران بشند و چندین برابر تراکنش‌های VISA رو روی بیت‌کوین انجام بدیم.

الان چی شد؟ بدون اینکه هیچ برق بیشتری مصرف کنیم تونستیم ارقام VISA رو رد کنیم. پس این ارقام و آمار الزاما صحت این مسئله رو نشون نمیده.

در نهایت اگه دید بیت‌کوینری رو بخوام بهتون بگم هر وقت دیدین به مصرف برق بیت‌کوین داره اشاره‌ای میشه، معمولا ژورنالیست‌های مثلا نیویورک تایمز و... این‌ها رو نوشته‌اند. تازه این‌ها خوباشه. معمولا رسانه‌های زرد این‌ها رو مینویسند و تحلیل‌های خیلی بدی می‌نویسند و تحلیل‌های جدی و مهمی نمی‌نویسند و بیشتر از هر چیزی می‌خوان فقط کلیک بگیرند.

الان دیدید من کلی سطح مقایسه واستون معرفی کردم، یه لحظه بسنجیدش با اون چیزهایی که مثلا اونجاها مینویسند. پس میبینید که چقدر این مبحث بزرگتر و پیچیده‌تره و هیچ مبنای مقایسه‌ای نداره که بیایم بگیم این معقوله یا اون معقول نیست.